SuperΜάθηση: Τα κέντρα ειδικής αγωγής που χτίζουν την υπερδύναμη κάθε παιδιού ξεχωριστά

Με επικεφαλής την κα Μάρα Μάρκου, φιλόλογο και ειδική παιδαγωγόΜ.Εd. και υπό την επιστημονική ευθύνη του λέκτορα Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης, Δρ. Θανάση Παπακώστα, η ομάδα της SuperΜάθησης σε Γλυφάδα και Παλαιό Φάληρο εργάζεται με αφοσίωση για να χτίσει όχι μόνο γνωστικές δεξιότητες, αλλά και την απαραίτητη αυτοεκτίμηση, ώστε οι μαθητές να αξιοποιούν τις πλήρεις ικανότητές τους, μετατρέποντας την αμφιβολία σε σιγουριά και το άγχος σε (ύπερ)δύναμη.

Στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό, οι γονείς να εντοπίζουν τις όποιες δυσκολίες μάθησης αντιμετωπίζει το παιδί στην καθημερινότητά του από τα πρώτα στάδια της παιδικής ηλικίας του. Η έγκαιρη αξιολόγηση από εξειδικευμένους και έμπειρους επαγγελματίες, καθώς και ο σχεδιασμός εξ’ αρχής μιας στοχευμένης και αποτελεσματικής παρέμβασης είναι μείζονος σημασίας για την πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση των δυσκολιών εκείνων.

Στα κέντρα ειδικής αγωγής SuperΜάθηση του Π. Φαλήρου και της Γλυφάδας παρέχονται υπηρεσίες διεπιστημονικής αξιολόγησης και παρέμβασης που σκοπό έχουν τη βελτίωση της καθημερινότητας του κάθε μαθητή, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του αλλά και τον σχεδιασμό της μελλοντικής του εξέλιξης. Υπεύθυνη των κέντρων είναι η φιλόλογος-ειδική παιδαγωγός Μάρα Μάρκου, ενώ η ομάδα της SuperΜάθησης συντονίζεται από τον Δρ. Θανάση Παπακώστα, συνεργάτη του Πανεπιστημίου του Essex.

Κα Μάρκου, τα κέντρα σας προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών στην ειδική αγωγή και στην συνολικότερη υποστήριξη των μαθητών. Ποια είναι η γενικότερη φιλοσοφία των κέντρων;

Στη SuperΜάθηση, πιστεύουμε στη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη. Προσαρμόζουμε συνεχώς τα προγράμματά μας σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα και τις μετα-αναλυτικές μελέτες στην ειδική αγωγή και στην εκπαιδευτική ψυχολογία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι παρεμβάσεις μας να είναι πάντα στοχευμένες, γιατί είναι ειδικά σχεδιασμένες με βάση την αξιολόγηση του κάθε μαθητή. Για παράδειγμα, αν ένας μαθητής έχει δυσκολίες στην ανάγνωση, θα ακολουθήσει ερευνητικά τεκμηριωμένη παρέμβαση με τη διδασκαλία των δεξιοτήτων και στρατηγικών που ξεχώρισαν ως σημαντικές στην αξιολόγηση του.

Η υψηλή επιστημονική τεκμηρίωση ισχύει για όλες τις υπηρεσίες που παρέχουμε: ειδική αγωγή και εκπαίδευση, συμβουλευτική και ψυχοεκπαίδευση, διδασκαλία της Αγγλικής ως Ξένης Γλώσσας για μαθητές με Ειδικές Εκπαιδευτικές  Ανάγκες, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, καθώς και εκπαίδευση και εποπτεία επαγγελματιών ειδικής αγωγής.

Για να πλαισιώσουμε αυτές τις πρακτικές, δημιουργήσαμε δύο χώρους στους οποίους διασφαλίζεται η εφαρμογή των ερευνητικά τεκμηριωμένων μεθόδων, γεγονός που αποτελούσε προτεραιότητα για εμάς και παράλληλα ένα όνειρο ζωής ύστερα από τη μακρόχρονη ενασχόλησή μας με την ειδική αγωγή.

Ποιες δεξιότητες και εμπειρίες αξιοποιείτε στη SuperΜάθηση προς όφελος των παιδιών και των οικογενειών τους;

Η ομάδα της SuperΜάθησης συντονίζεται από τον Δρ. Θανάση Παπακώστα, συνεργάτη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του University of Essex, ενώ συμπληρώνεται από εξειδικευμένους και έμπειρους επαγγελματίες, οι οποίοι διαθέτουν εξειδικευμένες πιστοποιήσεις και συμμετέχουν διαρκώς σε μετεκπαιδεύσεις. Έτσι, μπορούμε να παρέχουμε στοχευμένες λύσεις σε κάθε μαθητή και πραγματικά αποτελέσματα στη ζωή του.

Για παράδειγμα, όταν υποστηρίζουμε ένα παιδί που δυσκολεύεται σε μία ή περισσότερες περιοχές της ανάπτυξής του, ξεκινάμε με μια διεξοδική αξιολόγηση των αναγκών του. Έτσι, μπορούμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη και αξιόπιστη εικόνα για τους παράγοντες που προκαλούν τις γνωστικές, συμπεριφορικές ή/και συναισθηματικές δυσκολίες, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ηλικίας του. Στη συνέχεια, σχεδιάζουμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα που μπορεί να περιλαμβάνει τη συνεισφορά θεραπευτών από διάφορα επιστημονικά πεδία. Η παρέμβαση γίνεται με τη χορήγηση υλικού και δραστηριοτήτων που σχεδιάζονται ειδικά για κάθε παιδί. Η εξατομίκευση δε σταματά όμως εκεί. Η παρέμβαση προσαρμόζεται δυναμικά, ανάλογα με τα δεδομένα από την πρόοδο και τα προσωπικά ενδιαφέροντα του μαθητή, ενώ συχνά περιλαμβάνει την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, της παιγνιώδους διδασκαλίας και της διδασκαλίας κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων. Συνεπώς, ενισχύουμε την αυτοεκτίμησή του, καθώς εργάζεται προς την πρόοδό του με διασκεδαστικό τρόπο.

Ταυτόχρονα, υποστηρίζουμε τους γονείς με ψυχοεκπαίδευση και απλές πρακτικές στρατηγικές που μπορούν να εφαρμόσουν στο σπίτι και στην κοινότητα για να ενισχύσουν τη μάθηση και να βελτιώσουν την καθημερινότητα του παιδιού τους. Για εμάς, δεν είναι σημαντική μόνο η ακαδημαϊκή βελτίωση, αλλά και η συναισθηματική και κοινωνική πρόοδος των παιδιών μας. Έχουμε δει μαθητές να ξεκινούν με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτονομία, αλλά να αναπτύσσονται σε ανεξάρτητους, αυτοδύναμους μαθητές που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις σχολικές και κοινωνικές προκλήσεις με αυτοπεποίθηση. Αυτό για εμάς αποτελεί μεγάλο επίτευγμα και επιβεβαίωση για την ποιότητα της δουλειάς μας.

Στα κέντρα εφαρμόζετε την τεχνητή νοημοσύνη στις εκπαιδευτικές πρακτικές, ιδιαίτερα στην ειδική αγωγή. Πώς ενισχύεται η μάθηση με αυτόν τον τρόπο;

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) αποτελεί ένα από τα ισχυρά εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να προσαρμόζουμε τα προγράμματά μας σε κάθε μαθητή. Με την υποστήριξη της ΤΝ, μπορούμε να προσαρμόζουμε σε πραγματικό χρόνο τα ερεθίσματα και τη δυσκολία των δραστηριοτήτων με βάση την επίδοσή του. Αυτό επιτρέπει στους μαθητές να έχουν στοχευμένη πρόοδο και να εργάζονται στο δικό τους ρυθμό, χωρίς να αισθάνονται πίεση. Για παράδειγμα, αν ένας μαθητής αντιμετωπίζει δυσκολία σε συγκεκριμένες λέξεις ή φράσεις, ο θεραπευτής με τη βοήθεια της ΤΝ θα προσαρμόσει άμεσα τη δραστηριότητα ώστε να συμπεριλάβει τα στοιχεία αυτά τα οποία θα πρέπει να στοχεύσει, μέχρι να τα κατακτήσει. Αυτό βελτιώνει την ακαδημαϊκή επίδοση και  δίνει στα παιδιά  την ευκαιρία να μάθουν με τρόπο που είναι προσαρμοσμένος στις ατομικές τους ανάγκες. Ωστόσο, μέσα από την ΤΝ είμαστε επίσης σε θέση να διδάσκουμε στα παιδιά δεξιότητες του 21ου αιώνα, όπως κριτικής σκέψης και επίλυσης προβλημάτων.

Επιπλέον, προσφέρουμε τη δυνατότητα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για τους μαθητές που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν με φυσική παρουσία, παρέχοντάς τους ένα πλήρως προσαρμοσμένο περιβάλλον μάθησης στο σπίτι ή σε όποιο μέρος βρίσκονται.

Μία από τις υπηρεσίες σας είναι η Διδασκαλία της Αγγλικής ως Ξένης Γλώσσας σε μαθητές με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες. Μπορείτε να μας περιγράψετε την προσέγγισή σας σε αυτό το αντικείμενο;

Στη SuperΜάθηση η διδασκαλία των Αγγλικών σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες βασίζεται σε μεθόδους που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές από τη σύγχρονη παρεμβατική βιβλιογραφία. Για παράδειγμα, χρησιμοποιούμε συστηματικά την άμεση και σαφή διδασκαλία των Phonics, μια μέθοδο που βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν και να αποκωδικοποιήσουν το ορθογραφικό σύστημα της αγγλικής γλώσσας. Αυτό γίνεται με παιγνιώδη τρόπο, ώστε το παιδί να νιώσει ευχάριστα, ενώ παράλληλα δουλεύουμε σε στρατηγικές μεταγνώσης ώστε να καταλάβει γιατί προοδεύει στην ανάγνωση και τη γραφή.

Επιπλέον, η αξιοποίηση της αγγλικής γλώσσας ως εργαλείου επικοινωνίας και παρέμβασης σε κάθε υπηρεσία που παρέχουμε σημαίνει ότι μπορούμε να υποστηρίζουμε τα παιδιά και τις οικογένειές τους με δίγλωσσο και διαπολιτισμικό υπόβαθρο. Πράγματι, η συνεργασία μας με οικογένειες και σχολεία με διεθνές προφίλ καλύπτει δύο ουσιώδεις και σύγχρονες ανάγκες: Πρώτον, τη διάκριση ανάμεσα στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και στις αναμενόμενες δυσκολίες κατά την κατάκτηση της ελληνομάθειας. Δεύτερον, την παρέμβαση σε παιδιά που έχουν δυσκολίες οι οποίες δεν οφείλονται απλώς στο δίγλωσσο καθεστώς. Συνεπώς, είμαστε σε θέση να αξιολογούμε και να παρεμβαίνουμε κατάλληλα, ανεξάρτητα από την πρώτη γλώσσα του κάθε παιδιού.

Τι σημαίνει πρακτικά μια «premium προσέγγιση» στο εκπαιδευτικό σας περιβάλλον;

Στο κέντρο μας, η «premium προσέγγιση» σημαίνει εξατομικευμένη φροντίδα σε κάθε βήμα. Δε μένουμε μόνο στην αρχική διάγνωση, αλλά προσφέρουμε διαρκή παρακολούθηση και συνεδρίες παρέμβασης για να διασφαλίζουμε ότι κάθε μαθητής συνεχίζει να προοδεύει. Οι οικογένειες δε μένουν ποτέ χωρίς βοήθεια. Παρέχουμε μακροπρόθεσμη υποστήριξη, βοηθώντας τους μαθητές μας να συνεχίσουν να αναπτύσσονται, τόσο μέσα όσο και έξω από το σχολείο.

Ένα παράδειγμα της προσέγγισής μας είναι η συνεργασία με τους γονείς. Παρέχουμε εργαλεία υποστήριξης και καθοδήγησης για το πώς μπορούν να βελτιώσουν και να ενδυναμώσουν την καθημερινότητα του παιδιού στο σπίτι, βελτιώνοντας τις οικογενειακές σχέσεις και την ψυχική υγεία ολόκληρης της οικογένειας.

Ένα άλλο παράδειγμα της premium προσέγγισης είναι η συνεργασία με τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς των παιδιών. Το σχολικό προσωπικό είναι ενημερωμένο και συντονισμένο στην πλαισίωση των παιδιών ενώ εστιάζει στους στόχους, σύμφωνα με το θεραπευτικό πλάνο του παιδιού και την υποστήριξη της SuperΜάθησης.

Στα κέντρα σας έχετε δώσει ιδιαίτερη σημασία στη διαμόρφωση του διδακτικού περιβάλλοντος. Ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από αυτήν την απόφαση;

Πράγματι στα κέντρα μας, δημιουργήσαμε αίθουσες διδασκαλίας 30 τμ οι οποίες είναι διαμορφωμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούν ένα οικείο και άνετο περιβάλλον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του άγχους και την ενίσχυση της διάθεσής τους για μάθηση. Θέλαμε να αποφύγουμε τη μορφή κλασικών, αποστειρωμένων θεραπευτικών δωματίων και να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που ευνοεί τη φυσική αλληλεπίδραση και τη συναισθηματική ανάταση.

Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της ειδικής αγωγής; Πώς προσαρμόζεται η SuperΜάθηση στις αλλαγές που έρχονται;

Ο κλάδος της ειδικής αγωγής και οι συναφείς του απαιτούν συνεχή ενημέρωση και καινοτόμες πρακτικές. Στη SuperΜάθηση, αποτελεί δέσμευση η παρουσία μας στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων. Αυτό προκύπτει μέσα από τη συνεργασία με κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, όπως το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Aegean Omiros College και το University of Essex, τη συνεργασία με εκδοτικό οίκο για την έκδοση των παρεμβατικών προγραμμάτων που αποτέλεσαν μέρος έγκριτων ερευνών, τον σχεδιασμό και επικύρωση νέων ψυχομετρικών εργαλείων αξιολόγησης και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και μεθόδων. Επιπρόσθετα, μεγάλη έμφαση δίνουμε στην εκπαίδευση των γονέων και στην ενδυνάμωση της κοινότητας ώστε να καταπολεμηθεί το στίγμα μιας ιδιαιτερότητας και να νιώσουν υψηλά αυτοαποτελεσματικοί όσοι πλαισιώνουν το κάθε παιδί. Έτσι διασφαλίζουμε ότι κάθε παιδί θα έχει την υποστήριξη που χρειάζεται στο σχολείο, αλλά και στην καθημερινή του ζωή. Συμπερασματικά, όραμά μας είναι να μεταλαμπαδέψουμε τη φιλοσοφία μας και τις γνώσεις μας σε περισσότερα μέλη της κοινότητας, όπως σε παιδιά, οικογένειες, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.

Η κα Μάρα Μάρκου είναι φιλόλογος-ειδική παιδαγωγός (M.Ed.) και διευθύντρια των κέντρων SuperΜάθηση. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία και εξειδικεύτηκε στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Διαθέτει εκτεταμένη εργασιακή εμπειρία σε οργανισμούς ειδικής και γενικής εκπαίδευσης, όπου εφαρμόζει εξατομικευμένα προγράμματα παρέμβασης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εξειδικεύεται στη χρήση πολυαισθητηριακών μεθόδων διδασκαλίας, στην Εκπαίδευση Καίριων Δεξιοτήτων (Pivotal Response Treatment) και στη διοίκηση στην εκπαίδευση. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στις ψυχοκοινωνικές πτυχές του οικογενειακού συστήματος, μέσα στο οποίο αναπτύσσονται οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εξειδικεύεται επίσης στην αξιολόγηση και παρέμβαση για ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από την πρώιμη παιδική ηλικία έως την εφηβεία, με έμφαση στις ακαδημαϊκές και ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις για εφήβους, προάγοντας τη σχολική και κοινωνική ένταξή τους. Οι παρεμβάσεις της έχουν αποδειχθεί καθοριστικές στη βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων και της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των μαθητών, με σημαντικά αποτελέσματα στην καθημερινή λειτουργικότητα και προσαρμοστικότητα των εφήβων.

Ο Δρ. Αθανάσιος Παπακώστας είναι ειδικός παιδαγωγός και καθηγητής Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης στο Aegean Omiros College και στο University of Essex, όπου διδάσκει σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα Προσχολικής Αγωγής, Ειδικής Αγωγής και Σχολικής Ψυχολογίας. Έλαβε το μεταπτυχιακό και διδακτορικό του στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Ψυχολογία από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει ερευνητικό έργο σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση των μαθησιακών δυσκολιών, στην ανάπτυξη και εφαρμογή εργαλείων αξιολόγησης και παρέμβασης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και στην ένταξη και συμπερίληψη αυτών των μαθητών σε γενικές τάξεις μέσω αποδεδειγμένων μεθόδων διδασκαλίας και αξιολόγησης. Εργάζεται κλινικά, παρέχοντας διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες σε παιδιά και εφήβους με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εξειδικεύεται στην εφαρμογή μεθοδολογιών άμεσης και σαφούς διδασκαλίας και αξιολόγησης, καθώς και στην ανάπτυξη και σχεδιασμό προγραμμάτων παρέμβασης. Έχει διατελέσει επί σειρά ετών Υπεύθυνος Εκπαίδευσης στα Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος και έχει πολυετή εμπειρία στην επίβλεψη και επιστημονική καθοδήγηση κέντρων ειδικής αγωγής και σχολείων. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών και άλλων διεθνών επιστημονικών οργανισμών.